Weegree – dostarczanie specjalistów to nasza specjalność

Praca zarobkowa wiąże się z obowiązkiem płacenia składek ZUS. Zobowiązanie to nie dotyczy jednak wszystkich i różni się w zależności od rodzaju umowy. W poniższym poradniku przedstawimy wysokość poszczególnych składek, po czyjej stronie leży obowiązek ich opłacania oraz w jaki sytuacjach ponoszenie tych kosztów jest dobrowolne.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych rozróżnia pięć różnych składek, których wysokość jest obliczana jako procent wymiaru składki, czyli część przychodu pracownika w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym.

składka emerytalna

Jej wysokość wynosi 19,52 procent podstawy wymiaru składki i jest płacona w równych częściach przez pracownika i pracodawcę. W ZUS jej wartość jest dzielona, a w konsekwencji tego, na indywidualne konto ubezpieczonego trafia 12,22 procent wynagrodzenia, 5 procent jest księgowane na indywidualnym subkoncie, a pozostałe 2,3 procent trafia do OFE lub ponownie do ZUS, w zależności od opcji wybranej przez ubezpieczonego. Składka emerytalna ma na celu zebranie odpowiedniego kapitału na emeryturę. Środki wpłacane do ZUS mają formę zapisu księgowego i są przeznaczane na wypłatę bieżących emerytur, natomiast pieniądze przelewane do OFE mają pokrycie w postaci instrumentów finansowych.

ubezpieczenie rentowe

Składka wynosi 8 procent, z czego 6,5 procent płaci pracodawca, a 1,5 procent pracownik. Osoba podlegająca obowiązkowi opłacania tej składki może liczyć w określonych przypadkach uniemożliwiających pracę zarobkową na regularne świadczenie. Prawo przewiduje wypłacenie renty z tytułu niezdolności do pracy, szkoleniowej, rodzinnej, a także zasiłku pogrzebowego, dodatku pielęgnacyjnego oraz dodatku do renty rodzinnej dla sieroty.

Składka chorobowa

Wynosi 2,45 procent podstawy wymiaru składki i jako jedyna spośród składek na ubezpieczenia społeczne jest w całości opłacana przez pracownika. Ten rodzaj ubezpieczenia ma za zadanie zagwarantować pracownikowi wypłatę wynagrodzenia w sytuacji wystąpienia choroby uniemożliwiającej wykonywanie pracy zarobkowej. Osoba przebywająca na zwolnieniu lekarskim otrzymuje wynagrodzenie w wysokości 80 procent przeciętnej pensji uzyskanej na przestrzeni ostatnich 12 miesięcy przed wystąpieniem niezdolności do pracy. W przypadku pobytu w szpitalu zasiłek chorobowy wynosi 70 procent wynagrodzenia, a jeżeli mamy do czynienia z chorobą zawodową lub chorobą w trakcie ciąży, to wypłacane jest 100 procent pensji. Więcej na ten temat pisaliśmy w tekście poświęconym zwolnieniom lekarskim.

Kolejną opłatą wnoszoną do ZUS jest składka wypadkowa, której wartość wynosi od 0,67 procent do 3,86 procent podstawy wymiaru składki, w zależności od rodzaju wykonywanej pracy. Im niebezpieczniejszy zawód, tym opłacona w całości przez pracodawcę składka jest wyższa. Dzięki ubezpieczeniu wypadkowemu pracownik ma pewność, że nie pozostanie bez środków do życia, gdy ulegnie poważnemu wypadkowi w pracy.

Składka zdrowotna jest opłacana przez pracownika i wynosi 9 procent, z czego 7,75 procent można odliczyć od podatku. Opłata na ubezpieczenie zdrowotne nie zalicza się do składek na ubezpieczenie społeczne, ale pozwala korzystać z opieki medycznej w placówkach mających podpisaną umowę z Narodowym Funduszem Zdrowia.

Rodzaj umowy, a obowiązkowe składki ZUS – osoba zatrudniona na podstawie umowy o pracę podlega obowiązkowi płacenia wszystkich składek ZUS. Jeżeli dochód pracownika jest wyższy od płacy minimalnej, pracodawca musi również opłacić składkę na Fundusz Pracy w wysokości 2,45 procent.

Kwestia składek podobnie wygląda w przypadku umowy zlecenia. Obowiązek ich opłacania dotyczy prawie wszystkich obciążeń i powstaje już w pierwszym dniu trwania umowy. Wyjątek stanowi składka chorobowa, której płacenie jest dobrowolne.

Kiedy płacenie składki ZUS nie jest konieczne?

Dotyczy to przypadku, w którym pracownik ma zawartą jednocześnie umowę o pracę i umowę zlecenie. Warunkiem, który trzeba spełnić jest odpowiednia wysokość przychodów uzyskiwanych ze wszystkich umów zleceń zawartych przez pracownika. Łącznie nie może ona przekroczyć kwoty minimalnego wynagrodzenia za pracę.

W podobnej sytuacji są osoby pracujące w oparciu o umowę agencyjną, umowę o pracę nakładczą czy duchowni. W tych przypadkach opłacanie składek na ubezpieczenie chorobowe jest dobrowolne. Wnoszenie pozostałych obciążeń jest obowiązkowe.

Z obowiązku płacenia składki ZUS są zwolnione osoby pracujące wyłącznie w ramach umowy o dzieło. Trzeba jednak pamiętać, że ten rodzaj umowy dotyczy tylko pracy, której efektem jest konkretny utwór lub dzieło. Może ona dotyczyć stworzenia tekstu literackiego, napisania linii kodu do programu komputerowego, namalowania obrazu, skomponowania utworu czy napisania strony internetowej.

Studenci zwolnieni ze składki ZUS

Z obowiązku płacenia składek ZUS są zwolnieni studenci. Dotyczy to tylko sytuacji, w której osoba ucząca się nie skończyła jeszcze 26 roku życia. Reguła ta dotyczy wszystkich rodzajów umów z wyjątkiem umowy o pracę. Wynagrodzenie osoby studiującej i zatrudnionej w ten sposób również podlega oskładkowaniu. Więcej na temat poszukiwań podejmowania pracy przez studentów pisaliśmy w jednym z naszych poprzednich poradników.