Weegree – dostarczanie specjalistów to nasza specjalność

Praca w niedzielę, funkcja kierownicza czy posiadanie określonych kwalifikacji, to tylko niektóre elementy stanowiące podstawę do wypłaty dodatku do wynagrodzenia. Nie wszystkie są jednak obowiązkowe. Uzyskanie jest uzależnione od postanowień umowy zawartej pomiędzy pracodawcą, a pracownikiem lub układu zbiorowego działającego w firmie.

Podstawowe dodatki do wynagrodzenia dotyczą pracy w godzinach nadliczbowych. Należy się on pracownikowi w sytuacji, gdy liczba przepracowanych godzin w ciągu dnia przekracza dobowy wymiar czasu pracy wynikający z umowy. Jego wysokość wynosi 50 procent i jest doliczany do każdej godziny nadliczbowej. W sytuacji gdy nadgodziny są przepracowane w nocy, w niedzielę, dni świąteczne lub w dzień, w którym pracownik ma wolne za pracę w niedziele lub święto, dodatek wynosi 100 procent.

Wprawdzie dodatki do wynagrodzenia za pracę w godzinach nadliczbowych są obowiązkowe, to pracodawca może je przekazać pracownikowi w postaci dodatkowego dnia wolnego. O taką formę “zwrotu” nadgodzin może również wnioskować pracownik, ale ostateczną decyzję w tej kwestii podejmuje pracodawca. Ilość odbieranych godzin zależy od strony, która wychodzi z taką inicjatywą. Jeżeli z wnioskiem o zwrot godzin nadliczbowych w formie wolnego poprosi pracownik, wówczas za dodatkowy czas w pracy należy się tyle samo godzin wolnego. Jeżeli jednak to pracodawca zdecyduje “oddać” przepracowane nadgodziny, wówczas za każdą z nich ma on obowiązek udzielić pracownikowi 1,5 godziny wolnego. Przykładowo, jeżeli osoba zatrudniona przepracowała 4 godziny nadliczbowe, należy się jej 6 godzin dodatkowego wolnego bez obniżenia wynagrodzenia należnego z tytułu umowy o pracę. Dłuższy czas wypoczynku lub dodatek pieniężny ma na celu zrekompensowanie pracownikowi dodatkowego wysiłku, jaki musiał on włożyć w pracę przez dłuższy czas w ciągu jednego dnia.

Praca w niedzielę na specjalnych warunkach

Za pracę w niedzielę, pracodawca ma obowiązek dać pracownikowi dzień wolnego. Nie ma tutaj znaczenia liczba przepracowanych godzin. Dodatkowo, powinien on być udzielony nie później niż 6 dni od niedzieli, podczas której pracownik świadczył pracę. Jeżeli pracodawca nie ma takiej możliwości, wówczas sprawę dnia wolnego należy załatwić do końca okresu rozliczeniowego firmy. Warto pamiętać, że dodatkowy dzień wolny nie może przypadać wtedy, gdy pracownik ma wolne zgodnie z jego harmonogramem pracy. Jeżeli mimo tego pracownik nie otrzyma wolnego wówczas, tak jak wspomnieliśmy wcześniej, należy mu się podwójna stawka za każdą przepracowaną godzinę. Analogiczna sytuacja dotyczy pracy w dni świąteczne.

Dodatek wyrównawczy

Osoba zatrudniona może skorzystać z dodatku wyrównawczego, gdy zmiana dotychczas zajmowanego stanowiska wewnątrz firmy lub skrócenie czasu pracy jest podyktowane względami zdrowotnymi pracownika i wiąże się z obniżeniem jego wynagrodzenia. Dotyczy to szczególnie sytuacji, w której wykryto u niego symptomy choroby zawodowej. Dodatek wyrównawczy może być wypłacany przez maksymalnie 6 miesięcy od momentu zmiany w harmonogramie pracy pracownika lub przeniesieniu go na inne stanowisko. Z dodatku mogą również skorzystać kobiety karmiące piersią oraz kobiety w ciąży, gdy świadczą one pracę w godzinach nocnych lub gdy pracują w szkodliwych dla zdrowia warunkach.

Dodatki nieobowiązkowe

Wśród dodatków do wynagrodzenia są również takie, których pracodawca nie ma obowiązku wypłacać pracownikowi. Osoba zatrudniona prawo do nich może sobie zagwarantować tylko poprzez odpowiednie zapisy w umowie o pracę, regulaminie wynagrodzenia lub w układzie zbiorowym pomiędzy pracownikami, a pracodawcą.

Do tej grupy należy również dodatek funkcyjny. Jest on wypłacany pracownikowi w związku z piastowaniem przez niego stanowiska kierowniczego lub dyrektorskiego. Ma on za zadanie zrekompensować większą odpowiedzialność, z którą wiąże się stanowisko polegające m.in. na zarządzaniu zespołem ludzi. Jak wcześniej wspomnieliśmy, dodatek ten nie jest obowiązkowy, co oznacza, że jego wypłata nie jest podyktowana przepisami prawa. Wyjątkiem są jednak stanowiska pracowników samorządowych i prokuratorów.

Pracodawca nie ma obowiązku płacić dodatku za wysługę lat. Jeżeli jednak strony umowy zgodnie ustaliły jego wypłatę, to przysługuje on pracownikowi po przepracowaniu w firmie określonego czasu. Wyjątkiem są niektóre stanowiska należące do sfery budżetowej, gdzie dodatek ten jest obowiązkowy.

Kolejnym przykładem jest dodatek za pracę w trudnych lub uciążliwych warunkach. Jeżeli tego typu praca ma charakter sporadyczny, wówczas zliczane są godziny, których dotyczyła. Pracodawca może również wprowadzić minimalną liczbę godzin, jaką pracownik musi przepracować w trudnych warunkach, aby uzyskać prawo do dodatku.

Dodatek nieobowiązkowy może dotyczyć również szczególnych umiejętności pracownika np. znajomości egzotycznego języka obcego wykorzystywanego w pracy. Kwalifikacje takie powinny być potwierdzone certyfikatem lub dyplomem ukończenia szkoły lub kursu.

Nietypowym benefitem jest dodatek za niepalenie papierosów. Pracodawca w ten sposób może nagrodzić pracowników dbających o zdrowie oraz zachęcić pozostałą część załogi do rzucenia palenia.